بسم الله الرحمن الرحیم
خطبه اول
اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَذَا وَمَا کنَّا لِنَهْتَدِی لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللّه[1]؛ ثم الصلاة و السلام علی سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ عَلی آله الأطیَّبینَ الأطهَرین لاسیُّما بقیةاللّه فی الارضین.اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ»[2] عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رَحِمَکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزّاد التقوی.
همه برادران و خواهران را در این ماه شریف و اولین جمعه ماه مبارک، به پارسایی و پرهیزکاری، دوری از هواهای نفسانی، در تهذیب نفس و اخلاق سفارش و دعوت میکنم. از خداوند بزرگ میخواهیم که همه ما را در این ماه از مقربان ماه خویش مقرر بفرماید.
مقوله گناه و معصیت
بحثی که در خطبههای ماه مبارک رمضان خواهیم داشت، مقوله گناه و معصیت است. خداوند متعال برای سعادت بندگان و رشد و تعالی انسانها، قوانینی وضع کرده است. ما را به اموری واداشته است و از اموری بازداشته است. عمل به این تعالیم طاعت و فرمانبری است. ترک این قوانین و دستورات معصیت و گناه است. این تعالیم بهویژه در ماه مبارک رمضان، از جایگاه بهتری برخوردار است.
گناه در قرآن و روایات
همانطور که در مناجات شعبانیه آمده است، ما مأمور به ترک گناهان شدهایم. در آیات و روایات، گناه و معصیت به اشکال متفاوت موردتوجه قرارگرفته است. اگر ما خود را بسازیم میتوانیم از خط قرمزهای خداوند اجتناب کنیم. در این صورت میتوانیم حریمهای حضرت حق را رعایت کنیم.
گناه در قرآن با کلمات گوناگونی توصیف شده است: اثم، ظن، جرم، صیعه و ... . بیش از بیست کلمه در قرآن، اشاره به گناه دارد. گناه همان تخلف از اراده تشریعی الهی است، گناه عبور از مرزهای مقرر خداوند است. در این خطبهها مباحثی در این پیرامون بیان میکنم.
آثار و مضرات گناه
اولین بحث که در این خطبه به آن میپردازیم، آثار و پیامدهای گناه است. ارتکاب گناه و زیر پا گذاشتن فرمایش خداوند طبعاتی دارد. همچنین آثار و نتایج سوئی دارد. همانطور که فرمانبری و اطاعت از دستورات خداوند دارای نتایج سودمند زیادی است. دهها آیه و روایات متعددی آثار گناه را برشمردهاند.
این آیات، انسان را متذکر میشود که اگر گناه کنید، پیامدهایی بر شما حمل میشود. اگر کسی از قوانین راهنمایی و رانندگی تخطی کند، دچار صدمههایی میشود. در گناه نیز چنین است، اگر کسی دستورات خداوند را زیر پا بگذارد، دچار پیامدهای منفی میشود. این آثار و پیامدها به چند گروه تقسیم میشود، البته نوع، درجه، تعداد و ... در این پیامدها مؤثر است.
قاعده کلی این است که هر گناه چه در نهان و آشکار، دارای سلسلهای از پیامدها و زنجیرهای از عقوبتها و مآخذهها است. فکر نکنیم که اگر گناه انجام دادیم تمام میشود و با توبهای پاک میشود. گناه زنجیرهای از آثار سوء را به دنبال میآورد.
تقسیمبندی آثار گناه
نتیجهی گناه، واقعی است. آثار حقیقی است که در زندگی انسان بروز پیدا میکند. گناه دارای آثار زیادی دارد. آیات و روایات متعددی اشاره به این آثار دارد. این آثار بر چند قسم هستند:
الف) دنیوی
ب) اخروی
هر کس گناهی را مرتکب بشود، دو اثر بر آن مترتب میشود، یک سری از آثار دنیوی است و دیگر اثر آن،اخروی است.
آثار دنیوی گناه
آثار دنیوی گناه بر دو قسم است:
الف) آثار مادی که در جهان بیرون است. (مادی)
ب) آثار قلبی و روحی که در دنیا وجود دارد. (روحی)
آثار مادی نیز بر دو قسم تقسیم میشود:
الف) فردی
ب) اجتماعی
این تقسیم کلی آثار گناه است.
تقسیمبندی آثار اخروی گناه
آثار اخروی گناه دارای تقسیماتی است:
الف) آثاری که در هنگام مرگ بروز پیدا میکند.
ب) آثاری که در طول حیات برزخی بروز پیدا میکند.
ج)آثاری که در قیامت تجلی میکند.
د) آثاری که در جهنم و بهشت اثرگذار هستند.
در ذیل هرکدام از این قسمتها، آیات و روایات زیادی وجود دارد. به ترتیب اقسام را مورد اشاره قرار میدهیم.
آثار دنیوی و مادی گناه و معصیت
اولین نوع از پیامدهای گناه و معصیت، آثار دنیوی و مادی است. روایات و آیات تأکید فراوان دارند که آثار گناه از لحظهی مرگ بروز و ظهور پیدا نمیکنند. اولین اثر گناه، در زندگی مادی بشر است. قرآن اولین تأکید را بر آثار اخروی، روحی، باطنی گناه دارد. اما بارها، ما را متذکر به آثار مادی فردی و اجتماعی گناه کرده است.
آثار دنیوی و مادی گناه در آیات قرآن
بارها در روایات و آیات آمده است که بلاهای طبیعی، یکی از آثار مادی گناه است. در چند آیه قرآن به صراحت این مطلب را میفرماید، یکی از این آیات، آیه 30 سوره شوری است.
«وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَن كَثِيرٍ»[3]
هر مصيبتى به شما رسد به خاطر اعمالى است که انجام دادهايد، و بسيارى را نيز عفو مىکند!
در روایات نیز به این آیه اشاراتی زیادی شده است. این آیه بیان میکند که تمام بلایا، نتیجه رفتار شماست. مشکلات و سختیهایی که با آن مواجه میشویم، نتیجه نافرمانی شما از دستور خداوند است.
در آیه دیگری خداوند متعال میفرماید:
«وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَى ظَهْرِهَا مِن دَابَّةٍ وَلَكِن يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِ بَصِيرًا»[4]
اگر خداوند مردم را به سبب کارهايى که انجام دادهاند مجازات کند، جنبندهاى را بر پشت زمين باقى نخواهد گذاشت! ولى (به لطفش) آنها را تا سرآمد معيّنى تأخير مىاندازد (و مهلت اصلاح مىدهد) امّا هنگامیکه اجل آنان فرارسد، (خداوند هر کس را بهمقتضای عملش جزا مىدهد) او نسبت به بندگانش بيناست (و از اعمال و نيّات همه آگاه است)!
همچنین در آیه 41 سوره روم آمده است:
«ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ»[5]
فساد، در خشکى و دريا به خاطر کارهايى که مردم انجام دادهاند آشکار شده است؛ خدا مىخواهد نتيجه بعضى از اعمالشان را به آنان بچشاند، شايد (بهسوی حق)بازگردند!
فسادهای مختلف در صحنههای اجتماعی،به خاطر اعمال انسانها است.
البته باید متذکر باشیم که این یک قانون است. اگر فرمایشهای خداوند در جامعهای زیر پا گذاشته شد، باید در انتظار عذابها و زنجیرهای از فسادها در این عالم باشیم.در قرآن این قانون به صورت دقیقتر مورد بحث قرارگرفته است، یکی از این موارد قوم بنیاسرائیل است. قومی که مورد لطف خداوند قرار گرفتند،اما در مقاطعی دچار گناهان زیادی شدند، به همین خاطر،خداوند آنها را به بلاهای متعددی گرفتار کرد. قوم ثمود نیز چنین بود. وقتیکه در برابر پیامبر خداوند ایستادند، و فرمایش خداوند را زیر پا گذاشتند، خداوند آنها را هلاک کرد. قوم لوط، دیگر قومی است که به آن اشاره شده است. قومی که دچار فحشا و منکر شد. ایشان نیز دچار عذاب الهی شدند. یا صاحبان باغهایی که ابتدا حقالناس و حقالله را میدادند اما در وسط کار تصمیم گرفتند که حقالناس و حقالله را ندهند. و گفتند صبحگاهان دور از چشم همه، سراغ باغها میرویم تا محصول را جمع کنیم. خداوند عذاب الهی وارد کرد و تمام این باغ سوخت.
نمونههای زیادی از عذابهای اجتماعی به خاطر گناه، در قرآن آمده است.
در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که هیچکسی کشته نمیشود، و هیچ مرضی فرا نمیرسد، الا اینکه گناهی در کار باشد.
البته باید بدانیم که سختی و مصیبتی که به دنبال گناه میآید در روایات بسیار مفصل است. به میزان برد فردی و اجتماعی گناه، آثار و طبعات زیانباری در زندگی مادی بشر دارد.
پاداش تقوا و نیکوکاری
البته قانون دیگری نیز وجود دارد که در قرآن به آن اشاره شده است.
«وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ وَلَكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذْنَاهُم بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ»[6]
و اگر اهل شهرها و آباديها، ايمان مىآوردند و تقوا پيشه مىکردند، برکات آسمان و زمين را بر آنها مىگشوديم؛ ولى (آنها حق را) تکذيب کردند؛ ما هم آنان را به کيفر اعمالشان مجازات کرديم.
قرآن دو قانون دارد. یک قانون همان «وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ»قانون دیگر نیز آیه مذکور است.
در آیه دیگر نیز خداوند متعال میفرماید:
«وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَيهِم مِّن رَّبِّهِمْ لأكَلُواْ مِن فَوْقِهِمْ وَمِن تَحْتِ أَرْجُلِهِم مِّنْهُمْ أُمَّةٌ مُّقْتَصِدَةٌ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ سَاء مَا يَعْمَلُونَ»
و اگر آنان، تورات و انجيل و آنچه را از سوى پروردگارشان بر آنها نازل شده [= قرآن] برپا دارند، از آسمان و زمين، روزى خواهند خورد؛ جمعى از آنها، معتدل و ميانهرو هستند، ولى بيشترشان اعمال بدى انجام مىدهند.
مسیر تقوا و اطاعت خداوند، مسیری است که به سعادت دنیا میانجامد و برکات مادی و دنیایی را به بشر ارمغان میدهد. مسیر آلودگی و تباهی، مسیری است که زیان مادی، فساد،گرفتاری و بلای فردی و عمومی را به همراه دارد.
اقسام بلا و مصیبت
بر اساس آیات قرآن بلا و مصیبتها بر سه نوع است:
الف) بلا و حوادث زیانبار طبیعی که نتیجه وضعی گناه است. آلودگی، تباهیها را به بار میآورد.
ب) بلاها و مصیبتهایی که برای امتحان پدیدآور میشود. ممکن است خداوند سختی را به کسی میدهد تا او را آزمایش کند.
ج) گاهی بلاها و مصیبتها برای کفاره گناهان مؤمن است. درست است که این بلا، نتیجه کار وی است اما مازاد بر نتیجه کار وی، کفاره گناهان او نیز است.
بحث ما در مورد قسم اول است. این گناهان نیز میتواند آثار فردی یا اجتماعی داشته باشد. در روایت آمده است که امام صادق (ع) میفرماید:خداوند فرمود: کسی که مرا میشناسد و منزلت و جایگاه خداوند را میشناسد ولی باز فرمان او را زیر پا میگذارد، او را به کسی مبتلا میکنم که من را نمیشناسد و به او رحمی نکند.
گاهی انسان گناهکار به حم و غم مبتلا میشود. گاهی به ناامنی مبتلا میشود. در روایتی آمده است که: حم و غم انسانها، گاهی به خاطر گناهانی است که انجام دادهاند. بخشی از مشکلات فردی و اجتماعی به خاطر گناه است.
این نیست که نتیجه گناه را در عالم آخرت ببینیم، بلکه آثار گناه را در همین دنیا خواهیم دید.
جامعهی هوشمند جامعهای است که خود را از گناه پاک کند. تخلف از دستورات خدا،زیر پا گذاشتن تعالیم الهی،نگاه نداشتن حرمت ماه مبارک رمضان، تضییع حقوق مردم و دیگران و ... سلسله گناهانی است دارای تبعات مادی و اخروی است.
دوری از گناه، پیام ماه مبارک رمضان
هر چقدر گناه بیشتر گسترش پیدا کند، و به صورت فرهنگ عمومی جامعه بشود، باید منتظر آثار بیشتری از آن باشیم. ماه مبارک رمضان، ماه پاک شدن گناهان است.
پیام ماه مبارک رمضان،دوری از تمام گناهان است. اجتناب از گناه، مقاومت در برابر موجهای شهوت و غضب سخت و دشوار است. اما اگر کسی از این گردنه عبور کند، لذت طهارت و پاکی را خواهد چشید. لذت ترک گناه،مانند لذت روزهدار هنگام افطار است. پایان مسابقه روزه هنگام افطار است. روز عید فطر در پایان ماه مبارک رمضان، پیروزی در یک مسابقه سخت است. این پیروزی بسیار شیرین است. قصه دوری از گناه نیز همین قصه است. اگر بتوانیم بر هوا و هوس و شهوت پیروز بشویم و در برابر خواستههای شیطانی مقاومت بکنیم به پیروزی خواهیم رسید.
برترین لذتها، لذتهای معنوی است. طعم شیرین پیروزی در مقابل شیطان، بسیار لذیذ است. اینکه کسی بتواند در مقابل نامحرم خویش را کنترل کند. کسی که در مقابل شیرینی به دست آوردن مال حرام ایستادگی میکند، به شیرینی و لذتی میرسد که قابل وصف نیست. این پیام قرآن است.
پیام ماه مبارک رمضان، تقوا و پارسایی است. این فرصت را غنیمت بشماریم و از گناهان دوری جوییم. این ماه را اردوگاهی برای خودسازی بپنداریم.
بسم الله الرحمن الرحیم *وَالْعَصْرِ*إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ* إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ*
خطبه دوم
اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم، نحمده علی ما کان و نستعینه من امرنا علی ما یکون و نؤمن به و نتوکل علیه و نستغفره و نستهدیه و نعوذ به من شرور انفسنا و سیئات اعمالنا و نصلی و نسلم علی سیدنا و نبینا العبد المؤید و الرسول المسدد المصطفی الأمجد ابیالقاسم محمد (ص) و علی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی صدیقة الطاهرة فاطمة الزهراء و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنة و علی ائمة المسلمین علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلف القائم المنتظر (عج)، حججک علی عبادک و أمنائک فی بلادک، ساسة العباد و ارکان البلاد و ابواب الایمان و امناء الرحمان و سلالة النبیین و صفوة المرسلین و عترة خیرة رب العالمین صلواتک علیهم اجمعین . اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»[7]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رَحِمَکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزّاد التقوی.
همه شما برادران و خواهران گرامی را به پارسایی و پرهیزکاری سفارش و دعوت میکنم.
صعود بر نردبان پارسایی و تقوایی نیاز به عزم بلندی دارد. ماه مبارک رمضان، فرصت بزرگی برای اتخاذ این عزم است. ماه مبارک رمضان یک فرهنگ است. باید انوار ماه مبارک رمضان و فرهنگ آن در زندگی ما تجلی پیدا کند.
پیام ماه مبارک رمضان،تشنگی و گشتگی بیمعنا نیست. بلکه پیام آن، تشنگی و گشنگی همراه با فرهنگسازی است. باید چتر تقوا بر خانه و کاشانه ما سایه افکند.
بزرگداشت وفات حضرت خدیجه (س)
در دهم ماه مبارک رمضان، وفات حضرت خدیجه (س) است. این وفات در سه سال قبل از هجرت واقع شد. این وفات را به همهی شما و بانوان ارجمند تسلیت عرض میکنم.
حضرت خدیجه (س) وفات پیدا کردند و شیرینی پیروزی اسلام را نچشیدند. اما دستاورد پیروزیهای اسلام، مدیون حضرت خدیجه کبری (س) است. پیامبر (ص) به خاطر مقام بلند این زن، وی را به بزرگی و نیکی یاد میکردند. بارها میفرمود: »أَيْنَ مِثْلُ خَدِيجَة»[8] ایشان میفرمودند: کسی مثل خدیجه (س) کجاست؟ کسی که در شکنجهگاهها در کنار پیامبر (ص)بود. کسی که همه اموال و ثروت خویش را با گشادهدستی تقدیم پیامبر (ص) کرد. این زن،الگوی زنان عالم است، حتی باید بگوییم که الگوی تمام مردان عالم است.
وی پناهگاه نبوت بود. ملجأ مؤمنان بودند. با شجاعت به مسلمانان روح میبخشید. هیچگاه از کمک به پیامبر (ص) خسته نشد. ایشان الگوی واقعی مسلمانان است. ایشان در شجاعت و ایثار الگوی مسلمانان است. حضرت فاطمه (س) در دامنپاک ایشان متولد شدند.
بزرگداشت روز شهرداری
در اینجا تأکید میکنم که وظایف شورای شهر، شهرداریها و بهیاریها به عنوان امین مردم،بسیار سنگین و حساس است. این عزیزان در پیشبرد شهر و روستا مسئولیت دارند.
پیشرفت و آبادنی هر شهر و کشوری در گروی اتحاد مردم و مسئولان است. باید مردم در کنار ایشان باشند تا بتوانند طرحها و پروژههایشان را پیش ببرند.
فرهنگ مالیات و بزرگداشت روز مالیات
به مسئولان مالیات توصیه میکنیم که رعایت ضعفا و متوسطین جامعه را بکنند. از طرفی به افراد غنی توصیه میکنیم که ادای مالیات، یک فریضه اجتماعی است. فرار از مالیات بهویژه برای اغنیا، یک گناه بزرگ اجتماعی است.
گاهی شنیده میشود که در بعضی از مشاغل، افراد از مالیات فرار میکنند. این گناه است. زیرا تمام جامعه در شغلهای درآمدزا سهیم هستند. فرار از مالیات گناه است. تخلف از قانون در مشاغل نباید رواج پیدا کند. عوارض و مالیات،مثل خون در رگهای جامعه جاری میشود. جامعه را زنده میکند. به حال تمام جامعه سودمند است.
البته گاهی برای افراد ضعیف نیز مالیاتهای سنگینی میآید که این اشتباه است. این نیز باید اصلاح بشود.
بزرگداشت روز قلم و ادبیات کودک و نوجوان
این موضوع بسیار مهم است. روز قلم، روز مهمی است. قلم، بزرگترین ابزار تمدنساز در زندگی بشر بوده است. قلم دانشمندان و علما، در بسیاری از نقلها، از خون شهید نیز بالاتر است. قلم به دست گرفتن و تولید آثار و کتاب یک کار ارزشمند است. نخبگان جامعه باید به سمت قلم زدن و تولید علم قدم بگذارند.
در شهر میبد نیز نخبگان زیادی داریم. اینان نیز باید در مرتبه قلمزنان باشند. البته باید هوشمند باشیم که قلم برای فساد استفاده نشود. رئیسجمهور وقت آمریکا نیز با قلم، دستور بمباران اتمی را صادر کرد. همین قلم مقدس که مورد سوگند خداوند است، برای امور بد نیز استفاده میشود. باید این قلم زدن با تعهد اجتماعی و الهی باشد.
در حوزه کودک و نوجوان نیز چنین است. ما در این عصر نیاز به قصه،رمان، انواع هنرها داریم. ادبیات کودک و نوجوان امر مهمی است. در این شهر و استان، جوانان و قلمزنان و ادبیان خوبی داریم که تولیدات مناسبی برای کودکان دارند.
باید غذای سالم، با هنر مادی، برای کودکان تهیه شود.
روند رو به جلوی رشد علمی کشور
رهبری به دانشگاه و دانشوران توصیههای مهمی کردند. جریانات رو به رشد علمی در کشور آغاز شده است،نباید به هیچ وجه این جریانات متوقف بشود. به فضل الهی و به برکت انقلاب اسلامی و به همت بلند جوانان دانشمند جایگاه علمی مناسبی پیدا کردیم. اما هنوز ایدئال نیست.
روند رو به رشد علم و مقاله، بسیار خوب است. بر اساس نقشه جامع علمی کشور، دانشگاههای ما در فناوریها نو، به قلههای بلندی رسیدند. این حرکت بالنده علمی باید رو به پیشرفت باشد. نباید اختلافات سیاسی، مانع از این روند بشود.
اندیشه سیاسی، بحث آزاد در فضای دانشگاهها و حوزه باید وجود داشته باشد. اما نباید سیاستزدگی، انحرافات، مانع از رشد علمی و اخلاقی مراکز علمی ما بشود.
نکاتی پیرامون مذاکرات هستهای 1+5
مذاکرات در مرحلهی جدید شروع شده است. مذاکرهکنندگان باید پشتیبانی بشوند تا دستاوردهای خوبی برای کشور بیاورند. باید در این ماه مبارک رمضان برای ایشان دعا کنیم.
البته باید به مسئولین مربوط یادآوری کرد که خط فرمان رهبری و شجاعت لازم در برابر جهان خواران ضرورت یک مذاکره سالم و به نتیجه رساندن آن است. این دشمنان و جهان خوارانی که این مصیبت را در دنیای اسلام به وجود آوردند، منتظرند که ما را نیز تسلیم بکنند.
داعشیها و تکفیریهایی که در عراق کشتار به راه انداختند، به پشتوانهی اسرائیل و آمریکا چنین تاخت و تاز میکنند، در برابر اینان شجاعت و هوشمندی نیاز است. امیدواریم که این دو عنصر اساسی موردتوجه قرار بگیرد.
هنجارهای خانوادگی
امروز سه مشکل اساسی بنیان خانوادههای ما را تهدید میکند:
1.طلاق: متأسفانه این امر از زشتی بیرون آمده است، به راحتی دیگران هم را به طلاق توصیه میکنند. باید جلوی این امر زشت را بگیریم. دادگستری و بهزیستی با هم تعاملی کردند تا آمار طلاق را کاهش دهند؛ این تعامل را گرامی میداریم.
2.اختلافات خانوادگی: این اختلافات بنیان خانواده را سست میکند و اساس تربیت نسل آینده را فرو میریزد. باید پدر و مادر به روابط صمیمی توجه بسیار زیادی بکنند. این رابطهی صمیمی حق کودکان آنها است.
3.بالا رفتن سن ازدواج: این بالا رفتن سن به علتهای عدیدهای است که عبارتاند از: بهانههای تحصیلی، تجملات زائد و بیارزش، توقعات بیجا، تأثیرات اشتباه از ماهوارهها.
اگر بخواهیم مسئله جمعیت را که در بحران قرار دارد، تکان بدهیم، باید سن ازدواج را کنترل کنیم.
باید تمام این مشکلات در ماه مبارک رمضان، موردتوجه قرار بگیرد.
ائمه جماعت باید به این مسئله بپردازند. امیدواریم خداوند به همه ما توفیق اصلاح امور اجتماعی را بدهد.
دعا
«نسئلک اللهم و ندعوک باسمک العظیم الاعظم الأعزّ الأجلّ الاکرم یا الله ... یا ارحم الراحمین. اللهم ارزقنی توفیق الطاعة و بعدالمعصیة و صدق النیّة و عرفان الحرمة؛ اللهم انصر الاسلام و اهله و اخذل الکفر واهله.»