خطبه اول

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیمالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَذَا وَمَا کنَّا لِنَهْتَدِی لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللّه^[1]؛ ثم الصلاة و السلام علی سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ عَلی آله الأطیَّبینَ الأطهَرین لاسیُّما بقیة‌اللّه فی الارضین.

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ»[2]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رَحِمَکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزّاد التقوی.

همه شما را در ایام سوگواری سید و سالار شهیدان به بندگی خالصانه خداوند و سوگواری راستین سید و سالار شهدا و ذکر و شکر خداوند در همه احوال سفارش و دعوت می‌کنم. امیدواریم خداوند همه ما را از بندگان وارسته و شایسته خویش و از عزاداران مخلص و راستین سالار شهیدان قرار دهد.

خصوصیات اصحاب امام حسین (ع)

درصحنه کربلا جمعی در کنار سالار شهدا بودند که به بهترین وجه با وظایف خودشان در قبال امامت و ولایت و امام عصر خودشان آشنا بودند. مهم‌ترین خصوصیت اصحاب اباعبدالله الحسین (ع) آشنایی اصحاب و یاران اباعبدالله الحسین (ع) با وظایف خودشان در قبال ولی و امام خودشان است. مجموعه قلیلی که به بزرگی تاریخ عظمت داشتند و برای همیشه در تاریخ ماندگار شدند؛ در این بود که با وظایف و تکالیف خود آشنا بودند و انسانی که با وظایف و تکالیف خود آشنا باشد و به آن مقید باشد، بزرگ است.

راز عظمت عاشورا

طوری که امام حسین (ع) شب عاشورا از اصحاب خود تعریف کردند و فرمودند من مانند شما را در هیچ جا سراغ ندارم و شما اصحاب باوفایی هستید به این برمی‌گردد که هم اهل شناخت وظیفه بودند، هم اهل عمل به وظیفه بودند. به بهترین وجه وظایف خود را در آن عصر و زمان تشخیص داده و به نیکوترین وجه به وظایف خود با همه وجود عمل کردند. این راز عظمت عاشورا و شکوه و جلال اصحاب امام حسین (ع) بود.

مهم‌ترین وظایف شیعیان

مهم‌ترین وظایف ما، وظایف ما در قبال ائمه است. پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی (ص) و جانشینان راستین آن حضرت و ائمه هدی (ع) بالاترین موجودات عالم بعد از خداوند هستند و به همین خاطر وظایفی که ما در برابر پیامبر و ائمه داریم، مهم‌ترین وظایف مابعد از وظایف ما در قبال خداوند تبارک‌وتعالی است. بالاترین حق‌ها در عالم، حق خداوند بر بندگان است و هیچ حقی بالاتر از این نیست. همه وجود و هستی و امکانات ما وابسته به خداست زیرا خداوند ولی‌نعمت ماست و لذا بالاترین حق، حق خداست و بالاترین وظیفه هم وظیفه ما در برابر خداوند است.

ولی‌نعمت مسلمین

بعد از خداوند تبارک‌وتعالی بالاترین حق عالم پیامبر خداست و حق او بالاترین حقوق بر ماست و لذا ما وظایف بسیار مهمی در قبال پیامبر اکرم (ص) داریم. پس از پیامبر اکرم نیز بالاترین شخصیت‌ها ائمه هدی و فاطمه زهرا (س) هستند و لذا بالاترین حق را بعد از خداوند و پیامبر (ص) بر گردن شیعیان دارند. وظیفه ما هم در قبال آن‌ها مهم‌ترین وظایف ماست. باید آن را بشناسیم و درصحنه عمل پیاده کنیم در قبال آن سعادت ابدی را برای خود خریدیم.

وظایف شیعیان در قبال پیامبر (ص) و ائمه هدی (ع)

عزاداران امام حسین (ع) باید سعی کنند در کنار شور و احساس و عاطفه‌ای که ابراز می‌کنند با معارف دین و وظایف بلند الهی آشنا شوند. یکی از این وظایف، وظایف ما نسبت به ائمه هدی و افزایش معرفت نسبت به این انوار تابناک الهی است که در ادامه به بیان وظایف می‌پردازیم:

معرفت و شناخت

سنگ بنای وظایف ما در قبال ائمه هدی (ع) و رهبران الهی معرفت و شناخت آن‌هاست زیرا آنان ستارگان هدایت و انوار تابناک عالم هستند و آشنایی با آنان و معرفت ما نسبت به آنان می‌تواند سعادت ابدی ما را تضمین کند. روایتی از پیامبر اکرم (ص) داریم که می‌فرمایند: «منْ ماتَ وَلَمْ یعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَیتَةً جاهِلِیة»[3]که در کتب اهل سنت و شیعه نقل‌شده است به این معنا که کسی که بمیرد و امام عصر خود را نشناسد مرگ او مرگ جاهلیت است یعنی درواقع در جرگه اسلام نمرده است و این بدترین مذمت برای کسانی است که به مقام والای امامت و ائمه هدی آشنا نیستند.

شناخت ما نسبت به ائمه دارای مراتبی است و همان مرتبه اول برای سعادت نسبی انسان کافی است. مقام پیامبر خدا (ص) و ائمه هدی (ع) مقام بسیار بلند و والایی است. شناخت ما نسبت به آنان دائماً می‌تواند افزایش پیدا کند به این معنا که پس از شناخت اولیه در مراتب شناخت خدا انسان می‌تواند قدم‌به‌قدم جلو رود.

در متون دینی، قرآن و روایات ما دنیایی از معارف بلند الهی درباره پیامبر (ص) و ائمه هدی (ع) وجود دارد. انسان‌ها در هر فرصتی باید تلاش کنند معرفت دینی خود را نسبت به پیامبر (ص) و ائمه (ع) افزایش دهند. علاقه‌مندان و عزاداران به خاندان پیامبر و عصمت و طهارت در شام عاشورا باید احساس کنند بر شناخت خودشان نسبت به خاندان مطهر پیامبر (ص) افزوده‌شده است. شناخت و افزایش معرفت اولین وظیفه ما نسبت به ائمه هدی و خاندان پاک رسول‌الله (ص) است.

حقیقت عاشورا این بود که شناخت اصحاب و یاران امام حسین (ع) از سلاله رسول خدا (ص) شناخت عمیقی بود که همه مسائل را برای آنان حل کرده بود. اساس وظیفه ما در قبال پیامبر خدا و ائمه هدی و اولیای الهی و رهبران آسمانی، معرفت و شناخت است.

محبت، احساس و عاطفه

وظیفه دیگر ما در قبال پیامبر خدا (ص) و اولیای الهی این است که دل به سمت آنان روانه باشد، و آنان را ازهرجهت دوست بدارند. در قرآن کریم و روایات دنیایی از اقوال و مستندات است که مهم‌ترین آن در قرآن کریم به‌صورت «إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی»[4]که خداوند در این آیه به‌صراحت می‌فرمایند پیامبر در برابر خدمات فراوانی که به عالم بشریت عرضه داشتند هیچ اجری جز دوست داشتن خاندانشان نمی‌طلبند.

در آیه دیگری از قرآن کریم خداوند بیان می‌فرمایند اجری که پیامبر طلب می‌کند درواقع به خود انسان‌ها برمی‌گردد که معنای حقیقی امر این است که این دوستی به نفع خود شماست. در جای دیگری می‌فرمایند آنکه می‌خواهد راهش را به‌سوی خدا پیدا کند باید دوستی را در قلب خود پیاده کند و این محبت انسان را در مسیر هدایت سوق می‌دهد.

وظیفه ما در قبال پیامبر (ص) و ائمه هدی (ع) این است که پروانه‌وار دور شمع آنان بچرخیم، دل‌های ما به سمت کانون مهر و محبت آنان متوجه باشد و وجود ما مالامال از عشق به آنان باشد و می‌توان در مسیر این محبت به جایگاه اصحاب امام حسین (ع) در عاشورا رسید. شب عاشورا دشمن از هر سو لشکر را در حصار خود گرفته بود و راه پیش رو مرگ قطعی و از دست دادن حیات مادی بود اما عشقی در این صحنه و در دل‌های این یاران تجلی کرده است جزو بی‌نظیرترین صحنه‌های تاریخ بود.

ایمان به ولایت و امامت

سومین وظیفه ما در قبال پیامبر (ص) و ائمه هدی ایمان به ولایت و امامت است؛ ایمان به مقامات بلند پیامبر خدا و ائمه هدی است که نتیجه آن معرفت و محبت می‌باشد. هنگامی‌که انسان شخصی را بشناسد، عظمت و کمالات او را تشخیص دهد به دنبال آن عشق و علاقه به وجود می‌آید و به دنبال آن نگرش مثبت و دلدادگی و سرسپردگی محقق می‌شود که ایمان نام دارد.

اطاعت

موارد ذکرشده سه پایه‌ای می‌شود برای اینکه انسان از آن‌ها اطاعت کند. آیه شریفه «أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ»[5]به ائمه هدی اشاره دارد و در روایات بیان‌شده که اولی الأمر در شأن ائمه هدی بیان‌شده است. این وظیفه اهمیت زیادی دارد و با اطاعت، وظایف قبلی تکمیل می‌شود. انسان‌ها وظیفه‌دارند در برابر پیامبر و ائمه شناخت داشته باشند، دوستی قلبی داشته باشند، اطمینان و باور قلبی داشته باشند و درنهایت از آنان پیروی کنیم و فرمان‌بر باشیم.

بهره‌گیری از علوم ائمه

وظیفه پنجم انسان‌ها بهره‌گیری از علم ائمه و مراجعه به ائمه در همه شئون اعتقادی و فکری و اخلاقی و عملی است. ائمه هدی علم و دانشی دارند که به دریای بی‌کران علم پیامبر خدا و علم الهی است و بحث اصلی ما با برادران اهل سنت نیز همین دانش بی‌کران اهل‌بیت می‌باشد. علم و دانش ائمه هدی (ع) مخصوص تمامی امت اسلام است و مع‌الأسف بعضی از مذاهب اسلامی از این گنجینه گران‌بهای علم و دانش الهی که در سنت ائمه هدی (ع) تجلی کرده است بی‌بهره‌اند.

ائمه هدی (ع) در روایات فرمودند ما هرچه میگوییم از جدمان محمد بن عبدالله (ص) نقل می‌کنیم. بیش از صد هزار روایت و حدیث و خطبه که از ائمه هدی (ع) با معارف بلند و حقایق آسمانی و دریای بی‌کران علم الهی بیان‌شده است که صد حیف اگر بشر از آن محروم شود. حقایق بلند، میراث غنی و گنجینه گران‌بها در کجای عالم وجود دارد بلکه این علم الهی و دانش خدایی است. گوهرهای ناب و خاص در فرمایشات و سخنان ائمه (ع) متجلی شده است و ما وظیفه‌داریم فکر و اعتقاد و همه علوم را از آنان دریافت کنیم.

سفارش الهی به فراگیری علوم اهل‌بیت

خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرمایند «فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکرِ»[6]که کلمه ذکر در اینجا دارای چندمعناست. یکی از معانی ذکر شخص پیامبر اکرم (ص) می‌باشند زیرا وجود پیغمبر یادآور ارزش‌های الهی است و مراد از اهل الذکر طبق تفسیر اهل سنت و شیعه همان اهل‌بیت و ائمه هدی می‌باشند. در این آیه خداوند متعال به‌صراحت بیان می‌فرمایند دانش خود را از این خاندان بگیرید زیرا آنان به سرچشمه اصلی علوم الهی متصل می‌باشند. امام باقر (ع) و امام صادق (ع) می‌فرمایند به شرق و غرب عالم بروید اما علم و دانش صحیح و هدایت‌گر جز اینجا در هیچ جای عالم دریافت نخواهید کرد.

وجه تمایز عاشورائیان

یاران باوفای سالار شهیدان به این مسئله شناخت پیداکرده بودند و وجه تمایز عاشورائیان و اصحاب بزرگ سالار شهیدان در عاشورا بود که آنان را مفاخره عالم و افتخار همه بشریت و آزادی‌خواهان عالم قرارداد. ائمه هدی (ع) باب علم هستند و دروازه‌های علم را به روی انسان‌ها باز می‌کنند. هرکس از آنان روی‌گردان شد عاقبتی همانند لشکریان یزید پیدا می‌کند.

رعایت ادب و احترام

وظیفه دیگر مسلمانان در قبال این ستارگان تابناک و انوار الهی این است که رعایت ادب و احترام آنان را داشته باشیم و نهایت تواضع و فروتنی خویش را به این خاندان پاک و بی‌نظیر نشان دهیم زیرا آنان قله‌های مناره‌های هدایت هستند و به عالم غیب متصل می‌باشند. ائمه هدی (ع) اولین کسانی هستند که پیام‌ها را از آسمان دریافت می‌کنند و به بشریت ارزانی می‌دارند. در قرآن کریم نسبت رعایت ادب و احترام و تواضع به خاندان پیامبر و ائمه هدی (ع) سفارش شده است.

زیارت

وظیفه هفتم مسلمانان زیارت این مکتب پرافتخار و مکتب اهل‌بیت می‌باشد. روایات فراوانی از شیعه و سنی در ارزش زیارت قبور اولیای الهی خصوصاً پیامبر خدا (ص) و ائمه هدی (ع) وجود دارد و این برخلاف حرف‌های وهابیت و دشمنان نادان خاندان عصمت و طهارت (ع) می‌باشد. زیارت توسل به خداوند به‌واسطه شفعای الهی است و این عمل در متن قرآن آمده است.

عزاداری

وظیفه هشتم مسلمانان نسبت به ائمه هدی (ع) و بخصوص سید و سالار شهیدان است که نباید دست‌کم گرفته شود. ما در قبال معصومین (ع) وظیفه‌داریم عزاداری خالصانه و صحیح طبق سفارش ائمه و به‌دوراز ریاکاری‌ها و سنت‌های خرافی برپا کنیم.

اولین روضه‌خوان عاشورا

اولین عزاداران و روضه‌خوانان سالار شهدا امام سجاد (ع) و زینب کبرا (س) می‌باشند. عزاداری را باید از امام سجاد (ع)، زینب کبرا (س)، ام‌کلثوم (س) و همین قافله اسیران پرافتخار کربلا یاد بگیریم و نمونه آن عزاداری زینب کبرا (س) در مجلس یزید بود. روضه‌ای که زینب خواند با دیگران فرق دارد.

«السلام علیک یا اباعبدالله و علی الأرواح آلتی حلّت بفنائک» سلام و درود خداوند بر تو حسین که روضه‌خوانت زینب کبرا بود. حضرت زینب (س) در قصر یزید، دشمنان به‌ظاهر پیروز و مسلح و در شهر دشمنان و در حضور دشمنان خاندان پیامبر (ص) روضه‌ای خواند که همانند دیگر روضه‌ها نبود. زینبی که در یک روز با چشمان خود آن‌همه شهید دیده است، آن‌هم ماتم و ستم‌کشیده است و درراه خدا هیچ ناراحتی از خود بروز نداده است. شنوندگان روضه زینب کبرا (س) هم دشمنان حضرت و هم بچه‌های داغ‌دیده کاروان اسرا بودند.

حضرت زینب (س) در روضه خود خطاب به یزید فرمود ای فرزند آزادشده‌ها آیا این عدالت است که زن و فرزند خود را در خانه‌های آرام‌جای دادی و دختران و زنان رسول خدا را به اسارت بردی؟ آیا این عدالت است که چادر از سر این‌ها کشیدی؟ چهره‌های آنان را به هر غریبه نشان دادی و خاندان پیامبر (ص) را اسیر بیابان‌ها و شهرها کردی

«لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظیمِوَسَیعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَی مُنقَلَبٍ ینقَلِبُونَ»[7]

«اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ إِنَّا أَعْطَینَاک الْکوْثَرَفَصَلِّ لِرَبِّک وَانْحَرْ إِنَّ شَانِئَک هُوَ الْأَبْتَرُ»

خطبه دوم

اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم،نحمده علی ما کان و نستعینه من امرنا علی ما یکون و نؤمن به و نتوکل علیه و نستغفره و نستهدیه و نعوذ به من شرور انفسنا و سیئات اعمالنا و نصلی و نسلم علی سیدنا و نبینا العبد المؤید و الرسول المسدد المصطفی الأمجد ابی‌القاسم محمد (ص) و علی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی صدیقة الطاهرة فاطمة الزهراء و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنة و علی ائمة المسلمین علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلف القائم المنتظر (عج)، حججک علی عبادک و أمنائک فی بلادک، ساسة العباد و ارکان البلاد و ابواب الایمان و امناء الرحمان و سلالة النبیین و صفوة المرسلین و عترة خیرة رب العالمین صلواتک علیهم اجمعین .

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَکونُواْ مَعَ الصَّادِقِینَ«[8] عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رَحِمَکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزّاد التقوی.

خطبه امیرالمؤمنین (ع) درباره یاد مرگ

امیرالمؤمنین (ع) در خطبه 182 می‌فرمایند بندگان خدا شما را به تقوا سفارش می‌کنم. پرهیز از خداوندی که بر شما نعمت‌های فراوانی ارزانی داشت و به شما توصیه یاد مرگ می‌کنم. بدانید اگر قرار بود کسی در این دنیا ماندگار باشد سلیمان بن داود باآن‌همه عظمت و اقتداری که در حکومت داشت. سلیمانی که خداوند جن و انس را در تسخیر او قرارداد و در کنار نبوت و مقامات بالا از همه قدرت‌های مادی برخوردار بود نیز در این عالم نماند.

مرگ چیزی است که برای همگی شما مقررشده است حتی کسی همانند سلیمان نیز این مرگ را به آغوش خواهد کشید، هنگامی‌که اجل او فرارسید شیر مرگ حتی سلیمان را نیز رها نکرد و او در گوشه‌ای قرار گرفت درحالی‌که تمامی قدرت او از او باز پس گرفته شد. مرگ اتفاقی است که خوبانی همانند حضرت سلیمان و سرکشانی همانند فرعون را نیز رها نکرد و یاد مرگ تنها راه نجات بندگان الهی و تمامی بشریت است.

عزاداری عاشورا

از همه مردم عزیزی که مانند سال‌های قبل و باشکوه‌تر از سال‌های قبل درصحنه سوگواری سالار شهیدان حضور پیدا کردند کمال تشکر راداریم. طبقات سنی گوناگون جامعه در حسینیه‌ها و مساجد و مجالس گرد هم آمدند و مجلس ذکر و یاد اباعبدالله (ع) را رونق بخشیدند و این نعمت بزرگی است که باید خدا را بر این نعمت شاکر باشیم و کمال تشکر و سپاسگزاری را از هیئات و روحانیت محترمی که در مراسم و مساجد و حسینیه‌ها افاضه می‌فرمایند، مداحان محترم، هیئات امنا و بخصوص نسل جوان و عزیز که این‌طور ابراز شور و شوق و علاقه می‌کنند به ساحت سید و سالار شهدا داریم.

بحمدالله عزاداری‌ها به سمت عزاداری‌های منطقی و سنجیده همراه با سخنرانی و افزایش معرفت و به‌دوراز پیرایه‌ها پیش می‌رود و ضمن تقدیر و تشکر باید بر خالص بودن آن‌ها و الهام بخشیدن این مراسم‌ها تأکید کنیم که در همین مسیر هست.

احیای امربه‌معروف و نهی از منکر

هفته اول محرم هفته امربه‌معروف و نهی از منکر است و باید بدانیم که بدون احیای امربه‌معروف و نهی از منکر ولو در حداقل تذکر درونی، جامعه ما سالم نخواهد شد. باید همگی تصمیم بگیریم در برابر منکر با رعایت شرایط حداقل تذکر را بدهیم و تلاش کنیم گناه، فساد، هنجارشکنی و مرزشکنی نسبت به مقررات و ارزش‌های الهی به اقدام خلاف عمومی در جامعه تبدیل شود و همگی نسبت به آن حساس باشند.

باید سعی کنیم در تمامی محیط‌های جامعه اعم از دانشگاه، اداره، کارخانه و حتی خیابان در قبال منکرات الهی موضع بگیریم و تذکر داد و جامعه را نسبت به آن بیدار کرد. اولین گام نهی از منکر این است که بااخلاق خوب، تذکر سنجیده و رعایت آداب درست مطالب را به آنان متذکر شویم. فلسفه اصلی عاشورا امربه‌معروف و نهی از منکر است و امام حسین (ع) فرمودند من آمدم تا امربه‌معروف و نهی از منکر را در جامعه احیا کنم.

در این ایام لازم است تا این فریضه در سخنرانی‌ها، مداحی‌ها و عزاداری‌ها باید احیا شود و نوحه‌ها و مداحی‌ها باید الهام‌بخش باشد و یک جهت‌گیری کلی داشته باشد تا نسل امروز با وظایف خود آشنا شود، امربه‌معروف و نهی از منکر را در متن جامعه قرار دهد و احیا کند.

بزرگداشت شهید مدرس و روز مجلس

دهم آذر سالگرد شهادت مرحوم شهید مدرس و روز مجلس می‌باشد. یاد و خاطره تمامی شهدا و این شهید والامقام را در این روز گرامی می‌داریم که پیشگام سیاست‌مداری اسلامی بود و نمونه یک فرد پاک و سالم در حکومت بود. این شهید والامقام برای انجام‌وظیفه کار و تلاش می‌کرد و خود را وقف خدمت به مردم کرده بود. همه دولت‌مردان، مجلسیان و تمامی کسانی که در مسیر نظام اسلامی قرار می‌گیرند باید چنین شخصیت بزرگی را الگو قرار دهند. این سید بزرگوار و والامقام چندین سال در بدترین شرایط در گوشه مرزی کشور در محاصره بود و کسی حق ملاقات با ایشان را نداشت.

این سید بزرگوار برای عظمت ملت و جلوگیری از اسیری ملت به دست بیگانه‌ها تلاش کرد و در آخر نیز با وضع بدی به شهادت رسید. یاد این شهید بزرگوار و تمامی شهدا را گرامی می‌داریم و به ارواح تمامی آنان صلوات می‌فرستیم.

بزرگداشت روز دانشجو

16 آذرماه روز دانشجوست که یادآور فداکاری و بصیرت و هوشمندی جمعی از دانشجویان ما در عهد حکومت پهلوی بود که برای مبارزه با آمریکا و استبداد داخلی و خاندان پهلوی در دانشگاه تهران به شهادت رسیدند. یاد و خاطره این شهیدان را نیز گرامی می‌داریم با ذکر صلواتی بر محمد و آل محمد و روز دانشجو را به‌تمامی دانشجویان و استادان محترم تبریک عرض می‌نماییم.

بزرگداشت روز معلولین

روز 12 آذر روز معلولین است که این روز هم مناسبتی است که به‌اختصار باید یادآوری بشود و همین‌جا از خانواده‌هایی که معلولین و سالمندان را خودشان سرپرستی می‌کنند، تشکر می‌کنم. وظیفه خانواده‌ها این است تا آنجایی که در توان دارند با میل و عطوفت معلولین و سالمندان را در درون خانواده و در کانون مهر و محبت خانواده از آنان پذیرایی کند. آوردن این افراد به مراکز و خانه‌های جدا مخصوص شرایط ضروری است والا طبق فرموده اسلام باید از این افراد در خانه‌ها مراقبت شود.

از مسئولین بهزیستی در قبال خدماتی که برای معلولین انجام می‌شود همچنین از دولت و مؤسسات خیریه باید کمال تشکر را داشته باشیم. از خود معلولین عزیز نیز باید تجلیل شود زیرا جمع زیادی از این معلولین همانند یک انسان سالم و گاهی بهتر از آنان کارهای خود را اداره می‌کنند و گاهی به جامعه نیز خدمت می‌کنند. جامعه معلولین شهر جامعه‌ای است که دارای دوستان خوب و فعال هستند و از همین‌جا به همه عزیزان معلول عرض ادب و احترام داریم.

قطع روابط با انگلیس

دولت انگلیس دولتی است که مقررات بین‌المللی را نمی‌شناسد و حقوق ملت‌ها را سال‌ها و قرن‌ها زیر پا گذاشته است که مجلس جلوی این دولت محکم و قاطع ایستاد و سطح روابط را به سطح پایینی تنزل داد. در ادامه تنها به فهرستی از وضع دولت انگلیس در ارتباط با ایران پرداخته می‌شود تا ملت بداند درراهی که قدم گذاشته‌اند باید محکم و قاطع و ثابت‌قدم باشد مطمئناً خدا نیز پشتیبانی خواهند کرد.

اقدامات انگلیس علیه کشورهای منطقه

انگلیس سابقه زشتی با ملت‌ها و دولت‌های اسلامی ازجمله ایران داشته است. ازجمله:

1.       در جنگ جهانی دوم انگلیس به همراه متفقین کشور ایران را اشغال کردند که این اقدام برخلاف مصالح ملت ایران بود. دولت انگلیس باید روزی در قبال این اقدام خود در دادگاه‌های بین‌المللی پاسخ‌گو باشد.

2.      در اشغال‌هایی که اخیراً در کشورهای منطقه ازجمله افغانستان و عراق انجام‌شده است انگلیس شریک جرم آمریکا پس از اسرائیل است.

3.     در کودتای 28 مرداد انگلیس دولت مردمی را ساقط کرد و به پشتیبانی نظام پادشاهی که هیچ مشروعیتی نداشت قدم گذاشت و زمینه 25 سال جرم و جنایت جدید را فراهم کرد. در تمامی جنایاتی که شاه در 28 مرداد در کشور انجام داد انگلیس شریک بود.

4.      در بحث نفت شاهد این قضیه هستیم که سال‌ها انگلیس نفت ایران را به یغما می‌برد تا وقتی‌که ملی شد و آن کودتا به وجود آمد و حتی قبل از آن پیمان‌های متعددی را دولت انگلیس بر ایران تحمیل کرده است که برای مثال می‌توان به پیمان سال 1919 دولت وثوق‌الدوله تا قرارداد تنباکو اشاره کرد که با فتوای میرزای بزرگ شیرازی طومار آن برچیده شد.

5.      انواع قراردادهای استعماری و ذلت آوری که دولت انگلیس بر ایران تحمیل کردند و بر همه تحریم‌ها و فشارهایی که دولت انگلیس بر ایران آوردند سهیم هستید

این کارها گوشه‌ای از جنایات انگلیس در قبال کشور ایران و کشورهای منطقه است و باوجوداینکه دستگاه جاسوسی انگلیس همیشه در کشور در منطقه برای ضربه زدن به آزادی‌خواهان فعال بوده است. ملت ایران ملت کوچکی نیست بلکه ائتلاف بزرگ اسلامی را به همراه دارد و تمامی ملت‌های مسلمان در کنار ما و در برابر شماست. ملت ایران مقاوم ایستاده است و در ایام عزاداری سالار شهدا باید محکم بایستد و درس شجاعت و رشادت و مقاومت در برابر دشمنان اسلام را در حسینیه‌ها و هر کوی و برزن پخش کند.

دعا

خدایا همه مریضان و مریضان موردنظر را شفای عاجل عنایت بفرما اموات و گذشتگان ما و این جمع را ببخش و بیامرز ارواح تابناک شهدا را در جوار سالار شهدا قرار بده همه معلولان و مریضان و جانبازان عزیز را شفای عاجل عنایت بفرما همه خدمتگزاران به اسلام و مقام معظم رهبری را مؤید و منصور بدار خدایا ضمن سپاس به بارگاه خودت بازهم از تو می‌خواهیم باران رحمت خود و برکات مادی و معنوی را بر ما نازل بفرما عزاداری‌های ما را بپذیر گناهان ما را ببخش توفیق توبه واقعی و عزاداری خالصانه به ما کرامت بفرما سلام و درود ما را به محضر سید و سالار شهدا و یاران باوفای آن حضرت و حضرت بقیة‌الله الأعظم (عج) ارواحنا فداه ابلاغ بفرما.

نسئلک اللهم و ندعوک باسمک العظیم الاعظم الأعزّ الأجلّ الاکرم یا الله ... یا ارحم الرحمین. اللهم ارزقنی توفیق الطاعة و بعدالمعصیة و صدق النیّة و عرفان الحرمة؛ اللهم انصر الاسلام و اهله و اخذل الکفر واهله.

خطبه اول

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَذَا وَمَا کنَّا لِنَهْتَدِی لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللّه^[1]؛ ثم الصلاة و السلام علی سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ عَلی آله الأطیَّبینَ الأطهَرین لاسیُّما بقیة‌اللّه فی الارضین .اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم اللّه الرحمن الرحیم . «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ»^[2]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رحمکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزاد التقوی.

بهار و طبیعت در قرآن

در این خطبه به بهار و تحول طبیعت نگاهی خواهیم داشت و به درس‌ها و الهاماتی که می‌توان از تحول گرفت خواهیم پرداخت. اسلام در مورد بهار و تحول آن‌ یک نگاه مثبت دارد و آن را نشانهٔ قدرت و عظمت خداوند می‌داند. در آیات متعدد قرآن به حیات طبیعت و رویش گل و گیاه و حیات نوین طبیعت اشاره‌شده است. در اینجا به ابعاد مختلف بهار و تحول عظیم طبیعت خواهیم پرداخت. به پیام‌ها و نکات مهمی که این تحول به ما می‌دهد اشاره خواهیم کرد.

اولین جلوه بهار بازگشت حیات مجدد به طبیعت وزندگی جدید در عالم طبیعت است. براثر گردش زمین این کره خاکی با طبیعت مجدد مواجه می‌شود درختان، گیاهان، گل‌ها که از سرسبزی‌شان خبری نبود، سبز و سرزنده می‌شوند. این زندگی نو و حیات نوین نشان‌دهنده یک نظم منحصربه‌فرد در عالم هستی است. بهار ازیک‌طرف حیات وزندگی است از طرف دیگر بهار زندگی پس از مرگ است. رویش بعد از افسردگی و پژمردگی زمین و عالم است، بهار نشانی از نظم و تدبیر عالم است و اعتدال در آب‌وهواست. بهار سرآغاز محصولات جدید در زندگی است. بارها در قرآن آمده است که بهار پیونددهنده قدرت خداوند با عالم هستی جلوه‌ای از آیات الهی است و همان‌طور که خداوند در سوره یس می‌فرماید:

«وَآیةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَیتَةُ أَحْیینَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ یأْکلُونَ»[3]

«این از عظمت و آیات خداست که زمین مرده را زنده می‌کنیم و از دل زمین مرده حیات به وجود می‌آید و گیاهان متنوع در زمین به دلیل اعتدال در آب‌وهواست.»

«لِیأْکلُوا مِنْ ثَمَرِهِ وَمَا عَمِلَتْهُ أَیدِیهِمْ أَفَلَا یشْکرُونَ»[4]

«آیا شکر و سپاس این نعمت وظیفه نیست؟ اگر بهار و نظم اعتدال در عالم نبود آیا انسان می‌توانست یک زندگی خوب و آسان داشته باشد.»

«یخْرِجُ الْحَی مِنَ الْمَیتِ وَیخْرِجُ الْمَیتَ مِنَ الْحَی وَیحْیی الْأَرْضَ بَعْدَ موت‌ها وَکذَلِک تُخْرَجُونَ»[5]

«خدا از زنده مرده می‌رویاند، از زندگان به وجود می‌آورد، زمین مرده را حیات و نشاط می‌بخشد پس شما هم این‌گونه در روز قیامت زنده می‌شود.»

بهار پیوندی با معاد و عاقبت انسان و هم پیوندی باقدرت الهی است، این‌ها حقیقت بهار است.

درس‌ها و نکات آموزنده در بهار

انسان مؤمن کسی است که به همه عالم به دیدهٔ درس‌آموزی و عبرت می‌نگرد و از همه تحولات عالم الهام می‌گیرد. بهار پدیده‌ای بزرگ برای عبرت گیری و درس‌آموزی است:

1) بشر به نظم عالم بنگرد و بهار طبیعت را ببینید که چگونه حیات مرده به حیات زنده تبدیل‌شده است پس‌دست خداوند در این رویش مجدد دخیل است. در بسیاری از تحولات عالم انسان مؤمن می‌تواند به تماشای خدا بنشیند. تحول، رویش، زندگی جدید، حیات نوین و بسیاری از تحولات دیگر همه آیات خداست در این آیات جلوهٔ عظیم خدا نهفته است.

2) درس دوم بهار توجه انسان به زندگی بعد از مرگ است. برای انسان بسیار تعجب‌آور است که چگونه بعد از مرگ حیات جدید پیدا می‌کند، بهار این تعجب انسان را پاسخ می‌دهد. همان قوانین و اراده‌ای که درخت پژمرده را به درخت سرسبز و پربار تبدیل می‌کند همان اراده الهی می‌تواند انسان را در قیامت مبعوث کند و خداوند می‌فرماید: «همان‌طور که در باغ و بستان خود می‌بینید که چگونه درختان زنده شده‌اند و گیاهان روییده‌اند در آن رستاخیز بزرگ همه انسان‌ها برمی‌خیزند وزنده می‌شوند.»

از پیامبر بزرگ اسلام (ص) نقل‌شده است:

«اِذَا رَأَیتُمُ الرَّبِیع فَاکثرُوا ذِکر النُّشُور»[6]

«وقتی بهار را می‌بینید زیاد به یاد مرگ و قیامت باشید.»

3) یکی دیگر از درس‌هایی که می‌توان از بهار گرفت داشتن امید در حین ناامیدی است. انسان مؤمن هیچ‌وقت از فضل خدا و پیروزی در راه خدا ناامید نمی‌شود. اگر کسی از فضل و کرم الهی ناامید شود مرتکب گناه کبیره شده است. ناامیدی از پذیرش توبه، ناامیدی از پیروزی حق و همه از گناهان و نگاه اشتباه و انحرافی است.

انسان مؤمن همان انسانی است که علاوه بر اینکه به لطف و عنایت خداوند امید دارد از غضب و خشم خداوند نیز می‌ترسد. انتظار در مکتب اهل‌البیت یعنی امید به آینده است.

4) درس دیگر، درس شکر و سپاس در پیشگاه خداوند است. وقتی‌که خداوند مظاهر و تحول طبیعت را برمی‌شمارد به انسان می‌گوید: «آیا با دیدن این تحول جای شکر و سپاس نیست؟»

انسان با عید و تحول طبیعت و بهار نباید برخورد مغرورانه و مستانه داشته باشد. باید در برابر این مظاهر بزرگ متواضع بود و شکرگزار نعمت‌های خدا باشیم.

5) محاسبه گذشته و برنامه برای آینده. وقتی انسان در زندگی به یک پیروزی می‌رسد لازم است به گذشته نگاهی بیندازد و کمبودها را جبران کند و به فصل جدید و آینده نگاه مثبت داشته باشد. در دستورات اسلام آمده است: «وقتی‌که شب شد لازم است انسان روز خود را محاسبه کند و برنامه‌ای درست برای گناه نکردن پایه‌ریزی کند.»

6) با رویش گیاهان و درختان در بهار متوجه می‌شویم که انسان هر آنچه را کاشته برداشت می‌کند. عالم متناسب با چیزی است که کار کرده‌ایم. رویش و حیات انسان در آن دنیا همان چیزی است که در این دنیا پرورش داده است. آنچه در نو شدن و رویش طبیعت می‌بینیم یک بهار مادی است. باید از این بهار مادی برای رویش بهار معنوی نیز استفاده کنیم. قبل از آنکه به قیامت برسیم دل ما یا بهار یا خزان است. اگر به یاد خدا باشیم دل ما بهار است در غیر این صورت خزان است. بهار واقعی زمانی در وجود ما شکوفا می‌شود که یاد خدا در دل باشد.

«بِسْمِ اللّه الرحمن الرحیم، وَالْعَصْرِ، ان الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ، إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ»[7]

خطبه دوم

 اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم‌اللّه الرحمن الرحیم. الحمداللّه ربّ العالمین، ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ (ص)، و علی امیرالمؤمنین بعد الصدیقة الطاهره فاطمة الزهرا و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنة و علی ائمة المسلمین علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلفه القائم المنتظر، حججک علی عبادک و أمنائک فی بلادک ساسة العباد و ارکان البلاد و ابواب الایمان و أمناء الرحمن و سلالة النبین و صفوة المرسلین و عترة خیرة رب العالمین، صلواتک علیهم أجمعین.

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم‌اللّه الرحمن الرحیم.

«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»[8]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی الله.

سخنان امام علی (ع) در مورد تقوا و پرهیزگاری

در پایان سال، سخنان امام علی (ع) را در خطبه 28 نهج‌البلاغه در مورد تقوا و پرهیزگاری بیان می‌کنم. مرحوم سید رضی (ره): «اگر در این عالم سخنی بود و باشد که بتواند دست انسان‌ها را بگیرد و به زهد در دنیا هدایت کند و آن را به سمت آخرت جهت دهد و علایق آن را از این دنیا قطع کند این سخن است، امام علی (ع) می‌فرماید: «آگاه باشید دنیا پشت کرده است و اعلام فراق و وداع کرده است و همین‌الان آخرت به سمت شما شتابان درحرکت است. امروز وقت عمل است و فردا نتیجه عمل خود را خواهی دید. آیا کسانی نیست که قبل از مرگ به خطاها و اشتباه‌های خود توبه کند؟ آیا کسی این ندا و سروش آسمانی را می‌شنود که قبل از تنگدستی و قبل از آنکه علاقه‌های شما قطع شود عمل کنید. آگاه باشید شما در روزگار آرزوها قرار دارید اما در پس این آرزوها یک اجلی است که همه آرزوها را قطع خواهد کرد. اگر امروز در این آرزوها غرق نشدید و نگاهی به اجل و پایان کار داشتید رستگار خواهید شد. شما نمی‌توانید بر اجل و پایان کار قالب شوید اما می‌توانید طوری عمل کنید که آن پایان به ضرر شما نباشد. آیا می‌شود آن خط پایان آغاز بهار جدید و حیات زیبای معنوی در پس مرگ باشد؟ امروز شما آزادید و دستتان گشاده است برای کار تلاش کنید. شگفتا من ندیده‌ام نعمت بزرگی مثل بهشت و رضوان خدا که این‌طور طالبان آن در غفلت خواب باشند. آن‌قدر زیبایی در بهشت و رضوان خدا باشد اما طالبان و جست‌وجو گران آن در خواب باشد و ندیده‌ام خطری مانند جهنم که این‌قدر فرار کنندگان آن در غفلت باشند. امروز وقت عمل شماست و بدانید بیشترین چیزی که بر شما می‌ترسم دنباله‌روی از هوا و هوس و آرزوهای طولانی باشد. آرزوهای طولانی شما و پیروی از هواها و هوس‌ها شمارا از پا درخواهد آورد.»

حوادث بین‌الملل

در این خطبه مرور کوتاهی در مورد حوادث بین‌المللی و حوادث کلان کشور خواهیم داشت. در عرصه بین‌المللی در سال 90 شاهد حوادث فراوانی بودیم که شاید مهم‌ترین آن‌ها ازاین‌قرار باشد:

تداوم موج بیداری اسلامی که از سال 89 آغاز شد اما این پدیده با شتاب سریع در سال 90 ادامه پیدا کرد. دیکتاتورها و نظام‌های مستبدی را از پای درآورد. کشورهایی باهمت مردم از شر رژیم‌های طاغوتی نجات پیدا کردند. البته این پدیده در جهان اسلام در میانه راه است و خطرهای زیادی آن را تهدید می‌کند. کشورهایی که در منطقه به پیروزی‌های نسبی رسیدند هوشیار باشند، دزدهای زیادی سعی دارند این محصول را به آتش بکشند. یکی از سخت‌ترین شرایط امروزه در کشور بحرین شاهد هستیم که مورد ظلم و ستم آمریکا و سربازان اشغالگر عربستان و حاکمان ظالم خود آن کشور است.

جنبش وال‌استریت

یکی از مهم‌ترین حوادث سال 90 جنبش وال‌استریت و آسیب‌های فراوان در نظام‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی غرب است. غده‌های سرطانی در نظام‌های لیبرالیستی و مادی غرب وجود دارد که درنتیجهٔ ستم به ملت‌های مظلوم، رفاهی غرب به وجود آمده اما در درون آن مفاسد و آسیب‌های فراوان به وجود آمد که امروزه در غرب شاهد آن هستیم و کم‌وبیش خود را نشان داده است. این آسیب‌ها بیشتر خود را نشان خواهد داد زیرا مبنای غربی بر اصول غیرعقلانی و غیر الهی استوار است.

خروج آمریکا از عراق

یکی از حوادث مهم بین‌المللی خروج سربازان آمریکا از عراق و واماندگی نیروها و ارتش آمریکا در کشور افغانستان بودیم. بعد از یک دهه اشغالگری و تجاوز و تعدی به حقوق مردم ما شاهد این بودیم که دولت آمریکا در این کشورها دستاورد چنان محسوسی نداشته‌اند. کشور آمریکا در افغانستان به مقدسات و اسلام این کشور توهین کرد ولی مردم غیور افغانستان در برابر این توهین مقاومت و خشم خود را نشان دادند. آمریکا باید بداند کشور افغانستان همان کشوری است که نیروهای غاصب شوروی را از کشور خود بیرون کردند و روزی هم آمریکا را بیرون خواهد کرد. این حوادث بین‌المللی قطعاً با انقلاب شکوهمند ایران اسلامی در ارتباط است.

ضعف اسرائیل

ضعف اسرائیل، حاکمان و مزدوران وابسته به غرب را امروزه در منطقه شاهد هستیم. امیدواریم در سال 91 این ضعف اسرائیل و مزدوران وابسته به غرب خود را بیشتر نشان دهد.

توطئه‌های غرب

متأسفانه امروزه توطئه‌های غرب و دشمنان به فکر تجزیه کشورها هستند. این خطر بزرگی است که جهان اسلام را تهدید می‌کند. به‌عنوان‌مثال سودان یک کشور اسلامی بود که آن را تجزیه کردند. امروزه شاهد این هستیم که کشورهای اسلامی را دشمنان تجزیه کنند و امت اسلامی را به حاشیه و انزوا بکشانند، امت اسلام باید در برابر این پدیده شوم هوشیار و آگاه باشد.

تفرقه مذهبی

تلاش آمریکا و رژیم‌های طاغوتی در جهان ایجاد تفرقه مذهبی بین شیعه و سنی است. عوامل افراطی که ریشه در دلارهای نفتی عربستان دارند تلاش در جنگ شیعه و سنی دارد. همین ایام را در بروکسل بلژیک شاهد بودیم که یک روحانی شیعه را در مسجد آتش زدند و به شهادت رساندند. قطعاً ملت ایران و پیروان اهل‌بیت به دنبال دولتی با مسلمانان سایر کشورهاست. نگاه اسلامی یک نگاه دوستی، محبت و اتحاد بین شیعه و سنی است. هرگز اولیای دین و پیامبر اسلام به اختلاف مذهبی و دینی نهایت ندارند. شیعه و سنی و همه مذاهب اسلامی باید در برابر تحریک دشمنان بایستند و یکپارچه باشند.

تلاش آمریکا و اسرائیل برای تقویت روابط خودشان

امروزه متأسفانه آمریکا و اسرائیل در تلاش‌اند تا بتوانند روابط خود را از هر جنبه‌ای تقویت کنند. روابط اقتصادی، سیاسی، نظامی و تسلیحاتی و بسیاری از روابط دیگر که سعی دارند ملت‌های جهان را در زیر پرچم‌های خودشان دربیاورند و بر آن‌ها مسلط باشند.

حوادث مهم داخلی

در سال 90 یک راهپیمایی باشکوه در 22 بهمن داشتیم که نشان‌دهنده بصیرت، آگاهی و عظمت ملت ایران است. انتخابات 12 اسفند با حضور 65 درصدی انجام شد کشوری که با همه سختی‌ها یک اتفاق بزرگ را در عرصه انتخابات رقم زد و به رخ جهانیان کشید. در سطح کشور پیشرفت‌های علمی و فن‌آوری چشمگیری را داشتیم. در قلمروهای وسیع به‌سرعت پیش رفتیم و رتبه 21 تولید علم در جهان، در رتبه‌های یکتا سه در منطقه و عرصه‌های مختلف علمی و رتبه‌های بالا در حوزه نانو، صنایع زیستی، ماهواره، صنایع نظامی و استمرار حرکت ما در بحث انرژی هسته‌ای، این‌ها نشانه‌هایی از موفقیت‌های بزرگ کشور ماست.

دشمنان نتوانستند بار عظیم علمی دانشمندان و نخبگان ما را تحمل کنند و آن‌ها را با طرح‌ها و برنامه‌های قبلی به شهادت رساندند. تحریم‌ها و قرار دادن ایران در تنگناها از سوی دشمنان هرگز به تسلیم نخواهد رسید. ملت ما باید هوشیار و آگاه باشد و هرگز در برابر این هجوم‌ها تسلیم نمی‌شود.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، اللَّهُ الصَّمَدُ، لَمْ یلِدْ وَلَمْ یولَدْ، وَلَمْ یکنْ لَهُ کفُوًا أَحَدٌ، صَدَقَ اللّه العَلی العَظیم.»[9]

خطبه اول

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم‌اللّه الرحمن الرحیم. الحمداللّه الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لولا عن هدانا اللّه ثم الصلاة و السلام علی سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا و حبیب القلوبنا و طبیب نفوسنا و شفیع نفوسنا أَبِی الْقَاسِمِ المصطفی مُحَمَّدٍ (ص) وَ عَلی آله الأطیَّبینَ الأطهَرین لاسَیُّما بقیة اللّه فی الارضین.

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم‌اللّه الرحمن الرحیم.

«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»[1]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی الله وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَزوا عِبادَالله فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَحیل وَ تَزَوَدوا فَإِنَّ خَیرَ الزاد التقوی.

نهان و آشکار انسان در روز قیامت

بحث ما در سوره الطارق بود. بعد از سوگندهایی که خداوند در این سوره یاد کرد موضوع بحث را به سمت معاد سوق داد و فرمودند: «همان خدای بزرگی که شما را از نطفه و آب گندیده خلق کرد و حیات داد همان خدا در بازگرداندن شما به روز قیامت توانا است.» «إِنَّهُ عَلَی رَجْعِهِ لَقَادِرٌ»[2]

ده‌ها خصوصیت در مورد روز قیامت در قرآن برشمرده شده است و این خصوصیات در سوره الطارق شامل: «یوْمَ تُبْلَی السَّرَائِر»[3] است؛«روزی که بخش‌های پنهان و مخفی زندگی شما هویدا می‌شود.»

در خطبه قبل عرض کردیم انسان به دو قسمت پیدا و نهان تقسیم می‌شود. قسمت نهان و ناپیدا بسیار عظیم و بزرگ است و روی قسمت ظاهری انسان بسیار نقش دارد و مبنای قسمت آشکار است. هر انسانی دارای یک گنج مخفی است؛ بین او و خدای اوست. گنج مخفی و حافظهٔ پنهان ما از دیگران پنهان است اما در پیشگاه خداوند کاملاً آشکار است. در نزد خداوند ظاهر و باطن وجود ندارد همهٔ اعمال و افکار، انگیزه‌های ما کاملاً آشکار است. در نزد خداوند حتی ذره‌ای نیز پنهان نیست.

 «إِنَّهُ یعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا یخْفَی»[4]

در قرآن آیات زیادی به علم خداوند اشاره کرده است. علم خداوند تا اعماق پدیده‌ها نفوذ دارد، علمی که در ما انسان‌ها است به‌صورت آشکار و نهان است اما علم خداوند این‌گونه نیست که دارای نهان و آشکار باشد علم خداوند تعالی کاملاً آشکار و ظاهری است.

علم خداوند، علم کامل، بی‌نهایت، علم حضوری است و به حملهٔ ذرات عالم راه دارد و هیچ چیزی در برابر این علم مخفی نیست. یکی از روش‌های تربیتی قرآن کریم، توجه دادن ما به علم خداوند است و بارها در قرآن تذکر می‌دهد؛ علم خداوند بر همه‌چیز آگاهی کامل دارد. روابط انسان‌ها با یکدیگر دارای بُعد نهان و بُعد آشکار است. در روز قیامت اسرار همهٔ انسان‌ها بر یکدیگر آشکار می‌شود علت آشکار شدن اسرار و نهان‌ها در روز قیامت دارای چند مطلب است:

در روز قیامت عالم تغییرات بسیار تغییر می‌کند. به‌طور مثال وقتی‌که بچه در رحم مادر است سطح فهم و درک بچه در محدودهٔ رحم مادر است اما هنگامی‌که متولد شد دنیا برای او تغییر می‌کند، دنیایی با قوانین و روابط جدید است. نسبت ما به جهان آخرت روز قیامت مانند نسبت بچه در رحم مادر به عالم بیرون بعد از تولد است، با مرگ تولدی دوباره پیدا می‌کنیم و از رحم خاک بیرون می‌آییم و وارد دنیای بزرگ‌تر می‌شویم.

«یوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیرَ الْأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ»[5] قوانین آن عالم با این عالم کاملاً متفاوت است.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زلزال‌ها، وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا، وَقَالَ الْإِنْسَانُ مَا لَهَا، یوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا، بِأَنَّ رَبَّک أَوْحَی لَهَا، یوْمَئِذٍ یصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِیرَوْا أَعْمَالَهُمْ، فَمَنْ یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیرًا یرَهُ، وَمَنْ یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یرَهُ»[6]

 این آیات می‌گوید: «جهان دگرگون و قواعد و قوانین جدیدی در این عالم به وجود می‌آید، اسرارها آشکار می‌شود و بر رازهای یکدیگر واقف می‌شویم.»

چرا در آن دنیا همه چیز آشکار می‌شود؟

1- قوانین و قواعد آن دنیا کاملاً متفاوت با این دنیا است.

«إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زلزال‌ها»[7]

 وقتی آن زلزله بزرگ آمد و دنیا در هم ریخت، قوانین این عالم مثل فیزیک، شیمی، ریاضی و غیره معنایی ندارد اما علم توحید و معاد که قوانین حیات ابدی را برای انسان تصویر می‌کند، خود را نشان می‌دهد. تمام علم قوانینی که در این دنیا می‌آموزیم با تحول دنیا زمینهٔ خود را از دست می‌دهد.

2- اعمال همهٔ انسان‌ها متجسم می‌شود، افکار و انگیزه‌ها نمایان می‌شود اگرچه امروز در ظاهر خبری از افکار و انگیزه‌های نهان ما نیست اما در آن دنیا آشکار می‌شود.

3- گواهانی وجود دارند و به کارهایی که ما انجام داده‌ایم گواهی و شهادت می‌دهند.

4- با برپایی قیامت خود انسان، تمام اعمال خود را اعتراف می‌کند. یکی از عذاب‌های قیامت آشکار شدن پرونده سیاه و نقاط ضعف آن است، وقتی ضعف‌ها و ناپیدایی در میان دوستان و بنی‌آدم آشکار می‌شود این خود عذاب بزرگی است.

در دعای کمیل می‌خوانیم: «وَ لا تَفضَحنی بِخَفِیَّ مَا اطَّلَعتَ مِن سِرّی»[8]

«خدایا در روز قیامت از تو می‌خواهیم مردم را با آن اسراری که مخفی کرده‌ام آشنا نکن، از این افتضاح بزرگ می‌ترسم.»

رسوایی روز قیامت در میان خلایق یک رسوایی بزرگی است.

در دعای ابوحمزه ثمالی آمده است: «خدایا مرا بزرگ بدار با مخفی کردن عیب‌ها و گناهانم. اگر روز قیامت فرا رسید تمام عذاب‌ها و دردها را تحمل می‌کنم ولی این عشق مرا از دل خود بیرون نکن»

رسوایی اسرار در آن دنیا طبق قواعد عادی آشکار می‌شود اما همین رسوایی در بعضی از جاها با اراده خدا می‌تواند پوشش داده شود. در خطبه‌های بعدی دراین‌باره به‌طور مفصل سخن خواهیم گفت.

مقام امام حسین (ع) و واقعه کربلا

السلام علیک یا اباعبداللّه و علی الارواح التی حلت بفنائک، السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین (ع)

در آستانه اربعین حسینی هستیم، در خصوص اینکه در اربعین حسینی قافله اسراء در کربلا حضور داشتند یا نه، بحث‌های جدیدی بین مورخین و تحلیل گران اسلامی است اما بدون تردید چه بپذیریم که این قافله ماتم کشیده بر سر قبر سالار شهیدان بودند یا نبودند، ولی اربعین یک موفقیت خاص و دارای فضیلت ویژه‌ای است. زیارت اربعین یکی از علائم ایمان است. اربعین با زیارت جابر بن عبدالله انصاری نسبت به قبر امام حسین(ع). زیارت امام حسین(ع)که پیام‌آور قیام حسین(ع)است شروع شد. هر آنچه دشمنان امام حسین(ع)سعی کردند این واقعهٔ بزرگ را از اذهان عمومی پاک کنند نتوانستند و این آرزو را به گور بردند. چهل روز از شهادت امام حسین (ع)نگذشته بود که زیارت این حضرت شروع شد. چه کسی بعداز شهادت امام حسین(ع)بر سر بریده آن حضرت دعا می‌خواند و پیکر پاک او را زیارت می‌کند، و کسی جز جابر بن عبدالله انصاری نیست.

جابر صحابه‌ای که بیش از 100 سال عمر کرد و 7 معصوم را دفع کرد و سلام پیامبر را به امام باقر (ع)رساند. صحابه که در بیعت رضوان خو را نشان داد و در مواقع متعدد در محضر پیامبر (ص) بود این صحابه امروز با چشم نابینا بر سر قبر مطهر امام حسین (ع)آمده است. چشم نابینایی که کودکی حسین (ع)را دیده است، دیده است که این کودک بر پشت پیامبر(ص)می‌نشست و پیامبر (ص) سجده خود را طولانی می‌کرد تا مبادا بر حسین (ع) صدمه‌ای وارد شود.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، إِنَّا أَعْطَینَاک الْکوْثَرَ، فَصَلِّ لِرَبِّک وَانْحَرْ، إِنَّ شَانِئَک هُوَ الْأَبْتَر. صدق اللّه العلی العظیم.»^[9]

خطبه دوم

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم‌اللّه الرحمن الرحیم. الحمداللّه ربّ العالمین، ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ (ص)، و علی امیرالمؤمنین بعد الصدیقة الطاهره فاطمة الزهرا و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنة و علی ائمة المسلمین علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلفه القائم المنتظر، صلواتک علیهم أجمعین.

اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم اللّه الرحمن الرحیم.

«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ»[10]عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی الله.

گرامی داشت شهیدان ترور

اربعین حسینی و تمام مناسبت‌هایی که در آخر ماه صفر است را تسلیت عرض می‌کنم و همچنین بر خواندن زیارت اربعین که از یکی علائم مؤمن است تأکید می‌کنم. شهادت نواب صفوی از ستاره‌های درخشان دوره تاریکی نظام شاهنشاهی و از یاران فداکار اسلام در عصر تاریک رژیم شاه تسلیت عرض می‌کنم. یاد این شهید بزرگ و همه شهیدان بزرگ انقلاب و هشت سال دفاع مقدس را گرامی می‌داریم. شهادت دانشمند شهید دکتر احمدی روشن را نیز به خانواده محترم و این شهید تسلیت می‌گوییم.

نکته‌ای که ملت ما باید به آن توجه کند این است که ترورها و تحریم‌ها نشان‌دهنده رشد و پیشرفت ملت ما است. در طی 30 سال کشور ما بزرگ‌ترین قله‌های علم و دانش را فتح کرده است و هرگز زیر سخت‌ترین فشارها دست از پیشرفت برنداشت. بحمداللّه کشور ما امروزه سرآمد بسیاری از علم و دانش روز بشری است. این بُرد نشان‌دهنده عظمت ملت ایران است. کشور ما هرگز در برابر دشمنان کوتاه نخواهد آمد. پیمودن مسیرهای سخت پیشرفت فقط با تحمل سختی‌ها و اتکا بر ارزش‌های اسلامی و دینی محقق شده است و این نعمت بزرگ خداست پس در برابر خدا باید شاکر باشیم.

دشمنان بدانند اگر می‌خواهید سختی‌ها و تحریم‌ها را بر ملت دو چندان کنند، ملت ما ملتی است که هرگز کوتاه نخواهد آمد و در برابر تنگناها مسیر رشد و پیشرفت را طی خواهد کرد. کشور ایران برای رسیدن به این پیشرفت‌ها طبق قوانین بین‌المللی حرکت کرد و به پیشرفت دست یافته است اما دشمنان ما خلاف قوانین و برای از صحنه خارج کردن ایران متوسل به ترور شخصیت‌های بزرگ علمی ما شده‌اند، فکر نکنید که با ترور یک شخصیت کشور ما از پای درخواهد آمد بلکه صدها و حتی هزاران شخصیت دیگر پا به عرصه می‌گذارند.

امروز ما در دوره شعب ابوطالب نیستیم، دوره شعب ابوطالب ما دورهٔ سخت انقلاب بود. امروز موج بیداری اسلامی است و ایران اسلامی با آگاهی و هوشمندی در صحنه است. در موج بیداری اسلامی و ضربه‌های سختی که به مزدوران استکبار جهانی از سوی مسلمانان وارد می‌شود از سوی دیگر اختلافاتی که بین آمریکا و دولت‌های اروپایی وجود دارد، اسرائیل با زیرکی به کار خود ادامه می‌دهد و امروز متأسفانه با خبر شده‌ایم بیت‌المقدس قبلهٔ اول مسلمانان را پایتخت خود نامیده‌اند. اقدام اسرائیل از طرف ما کاملاً غیرقانونی است و خلاف قوانین بین‌المللی عمل کرده است.

هفته شورای آموزش و پرورش

از 24 تا 30 دی ماه هفته شورای آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش برای همه مردم است. جایگاهی است برای پرورش فرزندان ما و تربیت نسل آینده این کشور است. آموزش و پرورش را باید با همه جا متفاوت دید. خانواده باید به آموزش و پرورش و فرزندانشان با نگاه ویژه‌ای نگاه کنند.

سعادت دنیا و آخرت ما در گرو تربیت درست فرزندان ماست لذا پدر و مادر، مربیان، معلمان وظیفهٔ سنگینی در برابر تربیت فرزندان دارند. شورای آموزش و پرورش جمعی از مسئولان استان و معلمان منطقه مربوطه هستند. از سال 74 تا سال 90 شورای آموزش و پرورش 173 جلسه برگزار کرده است و نزدیک به 750 مصوبه داشته است.

وظیفه شوراها اعم از:

- ارتقای مدارس

- جلب مردم برای ارتقا و ساخت مدارس

- مشارکت مسئولان در ارتقا علمی مدارس

- تجلیل نخبگان و تشویق دانش‌آموزان برتر

و بسیاری از وظایف دیگر که شوراهای آموزش و پرورش آن‌ها را انجام می‌دهند. بخش آموزش و پرورش کشور بعد از انقلاب پیشرفت چشمگیری داشته است.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، اللَّهُ الصَّمَدُ، لَمْ یلِدْ وَلَمْ یولَدْ، وَلَمْ یکنْ لَهُ کفُوًا أَحَدٌ، صَدَقَ اللّه العَلی العَظیم.»[11]