خطبه اول
اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم بسم اللّه الرحمن الرحیم الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَذَا وَمَا کنَّا لِنَهْتَدِی لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللّه[1]؛ ثم الصلاة و السلام علی سَیِّدِنَا وَ نَبِیِّنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ عَلی آله الأطیَّبینَ الأطهَرین لاسیُّما بقیةاللّه فی الارضین. اعوذ بالله سمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ[2] عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رحمکم اللّه، فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزاد التقوی.
همهی شما برادران و خواهران بزرگوار را به تقوا، پارسایی، پرهیزکاری، عمل به فرمانهای خداوند، اصلاح نفس و تهذیب اخلاق سفارش و دعوت میکنم.
امیدواریم خداوند به همهی ما توفیق خودسازی و تعالی و تکامل اخلاقی و معنوی در همهی شئون زندگی عنایت بفرماید.
تفسیر سوره اعلی
در سوره اعلی خداوند به پیامبر (ص) امر کرد «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّک الْأَعْلَی»[3] نام پروردگار برترت را از همهی آلودگیها منزه کن.
و در توصیف خداوند میفرمایند: خداوندی که «خَلَقَ فَسَوَّی»[4] جهان را هماهنگ آفرید.
«وَالَّذِی قَدَّرَ فَهَدَی»[5] خداوندی که عالم را بهاندازه آفرید و همهی موجودات را در مسیر تکامل خودشان هدایت کرد.
چرا ما باید خداوند را بپرستیم و در برابر او تسلیم و تسبیحگوی خداوند باشیم؟ به خاطر اینکه «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّک»[6] خداوند پرورندهی شما است؛ و او بالاتر از هر وصف و صفتی است.
صفات خداوند
1. ربوبیت خداوند، یعنی خداوند به همهی عالم سرپرستی دارد و از ابتدا بشر را هدایت کرده است.
2. اعلی بودن خداوند، یعنی خداوند بالاتر از آن است که با موجودات ناچیز مقایسه شود.
3.«الَّذِی خَلَقَ»[7] خداوندی که خالق است. خدا جهان را آفرید و پس از آفرینش هم او را سرپرستی میکند.
4. خداوند مقدر است؛ یعنی خداوند اشیاء را بهاندازه میآفریند.
5. خداوند پایان کار هر موجودی را در خودش تعبیه کرده است. مثلاً اگر غریزهی علاقهی فرزند از مادر گرفته شود، کسی حاضر نمیشود خود را معطل یک موجود کند تا او رشد کند و خودش را به رنج بیندازد.
تفاوت خالقیت انسان با خالقیت خداوند متعال
1. کار انسان از عدم نیست و او در این عالم دستکاری میکند و از مادهی موجود مادهی دیگر را به وجود میآورد؛ اما دربارهی خداوند دقیقاً نقطهی مقابل است. خلقت این عالم توسط خداوند از عدم بوده و از مادهی قبلی نیست.
خلقت اصل هستی از عدم و نیستی است که خداوند این عالم و جهان را برپا کرده است.
2. کار بشر با ابزار، دست و اعضا و جوارح است؛ اما خلقت و کار خداوند نیاز به ابزار ندارد، بلکه با ارادهی خداوند است.«کن فیکون»[8]ارادهی خداوند همان و پیدایش عالم و هستی همان.
3. همهی کاری هم که بشر انجام میدهد، با ارادهی خداوند است.
خلقت خداوند بینقشه و ناموزون نیست، بلکه خلقت هماهنگ، موزون و زیبا است.
خداوند قدمبهقدم سرپرستی میکند و این کاروان را به جلو میبرد.
پس آیا میشود در برابر خالق این نظم و عالم وجهان بیتفاوت بود؟ آیا نماز و روزه و اعمال و عبادات ما بهاندازه این عظمت و شکوه و جمال بیپایان خداوند هست؟
این آیات زیبای قرآن است که هرلحظهای ما را به عبادت و اطاعت خدا فرامیخواند.
خدایا تو را به قرآن عزیز سوگند میدهیم ما را از آگاهان به قرآن قرار بده! ما را با این مفاهیم و مضامین زیبا و دلربای قرآن آشنا بفرما و به ما توفیق عمل به فرمانهای قرآن کرامت بفرما.
بسمالله الرحمن الرحیم
إِنَّا أَعْطَینَاک الْکوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّک وَانْحَرْ إِنَّ شَانِئَک هُوَ الْأَبْتَرُ[9]
صدق الله العلی العظیم
خطبه دوم
اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم، نحمده علی ما کان و نستعینه من امرنا علی ما یکون و نؤمن به و نتوکل علیه و نستغفره و نستهدیه و نعوذ به من شرور انفسنا و سیئات اعمالنا و نصلی و نسلم علی سیدنا و نبینا العبد المؤید و الرسول المسدد المصطفی الأمجد ابیالقاسم محمد (ص) و علی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی صدیقة الطاهرة فاطمة الزهراء و علی الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنة و علی ائمة المسلمین علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلف القائم المنتظر (عج) ساسة العباد و ارکان البلاد و ابواب الایمان و امناء الرحمان و سلالة النبیین و صفوة المرسلین و عترة خیرة رب العالمین صلواتک علیهم اجمعین . اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ[10]. عِبادَالله اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی الله وَ مُلازِمَة اَمرِه وَ مُجانِبَة نَهیِه وَ تَجَهَّزوا رحمکم اللّه فَقَد نُودِیَ فیکُم بِالرَّحیل وَ تَزَوَّدوا فَإِنَّ خَیرَ الزاد التقوی.
همهی شما برادران و خواهران بزرگوار را در این پایگاه عبادت و معنویت به پارسایی و پرهیزکاری، عمل به اوامر الهی و پاکسازی درون از همهی هواهای نفسانی سفارش و دعوت میکنم.
امیدواریم خداوند به همهی ما توفیق پارسایی و پرهیزکاری در همهی شئون زندگی عنایت بفرماید.
شهادت امام جعفر صادق (ع)
شهادت ششمین وصی خدا و خلیفهی رسول خدا (ص) را تسلیت عرض میکنم.
ائمهی دوازدهگانه و حضرت فاطمه زهرا (س) و در رأس آنها پیامبر خدا (ص) خورشیدهای راهنمای زندگی بشر و تداوم بخشندگان به رسالت رسول خدا (ص) و نور واحد هستند؛ و کلام مجموعهی اینها همدیگر را تکمیل میکند؛ و تمام آنچه از امیرالمؤمنین (ع) صادر شده تا امام عصر (عج) گویا همه از یک انسان صادر شده است.
این واحد در غالبهای مختلف و عصرهای گوناگون خداوند برای هدایت بشر راهنما قرار داده است.
در این سلسلهی نورانی و بههمپیوستهای که بعد از رسول خدا (ص) شروع میشود و به امام عصر (عج) منتهی میشود که به تمام تاریخ ادامه دارد، از مجموعه راهنمایانی هستند که هرکدام یک نقش ویژهای هم داشتهاند.
امام صادق (ع) در یک نقش علمی، فرهنگی و بنیانگذاری یک مکتب عالی فقهی و اخلاقی ظاهر شده است.
بیشترین میراث عبادی و احادیث ما بهخصوص در عرصهی فقه برای امام صادق (ع) و امام باقر (ع) است.
ائمه مذاهب اربعه شاگردان امام صادق و امام باقر (ع) هستند؛ و چه تعریفهایی که بزرگان اهل سنت از این بزرگواران کردهاند. علم این بزرگواران علم پیامبر خدا (ص) است و لذا ایشان یک نقطه عطف بودند.
جایگاه امام صادق (ع) یک جایگاه عظیمی است و ما در آستانهی شهادت آن حضرت باید عرض ادب و ارادت داشته باشیم؛ و این عرض ادب میتواند مایهی نجات ما باشد؛ و وظیفهی نسل بزرگتر جامعه است که نسل جوان را با این چراغهای هدایت روشن کند.
همزمان با شهادت امام صادق (ع) این ایام یادآور حملهی رژیم شاه به مدرسهی فیضیه و شاگردان مکتب امام صادق (ع) است که داستان مهمی در تاریخ انقلاب ما است.
هفتهی نیروی انتظامی
در خدمت عزیزان نیروی انتظامی در نماز جمعه هستیم؛ و این هفته را به همهی عزیزان در نیروی انتظامی تبریک عرض میکنم و از خدمات ارزندهی آنها در خدمت مردم صمیمانه تقدیر و تشکر میکنم.
خود نیروی انتظامی باید مظهر اخلاق، معنویت، پاکی و سلامت و مظهر اقتدار و مقابله با خلاف در جامعه باشد؛ و این جایگاه باید در نیروی انتظامی تقویت شود.
نیروی انتظامی باید بر آگاهی و دانش مردم در زمینههای مختلف بیفزاید. طبق قانون اساسی و قوانین، بیش از صد مأموریت بر عهدهی نیروی انتظامی گذاشته شده است؛ و این نیاز به علم، آگاهی، تعهد، جدیت، دلسوزی، پاسخگویی به مردم و فعال بودن در همهی عرصهها دارد و انشاءالله این عزیزان به همهی این نکات بیشازپیش توجه خواهند کرد.
با همهی مشکلاتی که دوستان با آن دستوپنجه نرم میکنند، الحمدالله توفیقات زیادی دارند و به خاطر همهی آنها تشکر میکنم.
و برای آنها افتخار است که در خدمت مردم، در نظام اسلامی و تحت رهبری فرمانده معظم کل قوا باشند.
باید توصیهای به خودمان داشته باشیم که فرهنگ خود را بالا و حس تعهد اجتماعی را تقویت کنیم.
جامعهای که امربهمعروف و نهی از منکر و قانون را رعایت کند نباید خیلی نیاز به نیروی انتظامی داشته باشد. فرهنگ ما باید پیشرو باشد.
انشاءالله بنای ما همکاری با نیروی انتظامی و نیروهایی که در خدمت جامعه هستند باشد.
روز سالمندان
روز سالمندان پیامی دارد که از متن اسلام جوشیده است.
فرهنگ غربی طوری است که بعضی از تحقیقات نشان داده است که 20% از بچههای کشورهای پیشرفتهی غربی، پدربزرگ و مادربزرگ خودشان را نمیشناسند؛ و این لجنزار تمدن غربی است که به اینجا کشیده شده است.
جامعهی اسلامی باید طوری باشد که کوچکترها در برابر بزرگترها احترام و تکریم کنند.
و در روایت آمده است که از ما نیست کسی که به بزرگان جامعه احترام نگذارد.
سنین بالا نیاز به مواظبتهای بیشتری دارد مخصوصاً برای بچهها در خانه که قرآن میفرماید وقتی پدر و مادر به سنین بالا رسیدند به آنها اف نگو، در برابر آنها تمام تواضع را انجام بده و مبادا به ذهن تو بیاید که پدر و مادرت را به خانهی سالمندان بسپاری.
بزرگترها تجربهی تاریخ بشر و پشتوانهی معنوی و فرهنگی جامعه هستند و باید از تجربه آنها استفاده کرد.
در فرهنگ اسلام بزرگترها ارزشها و سرمایههای جامعه هستند و در خانه هم ستون اعتبار و اعتماد هستند و اینها باید بر صدر نشانده بشوند؛ و این احترام موجب برکت و شیرینی زندگی همه خواهد شد.
یادآوری به مسئولان
به مسئولان استان و کشور یادآوری میکنم که در توجه به خواستههایی که مطرح بود، البته طرحهای مهمی در یک سال اخیر تعقیب میشود که امیدواریم تا سال آینده به نتایج خوبی برسد و به بعضی از مشکلات اساسی این منطقه پیگیریهای خوبی شده و ما تشکر میکنیم اما به سرانجام نهایی نرسیده است.
امیدواریم مجموعه وزارتها و مسئولان استانی نکاتی که موردتوجه مردم بوده است را فراموش نکنند؛ و انشاءالله تسریع و دقت در توجه به آن نکات را داشته باشند.
دعا
نسئلک اللهم و ندعوک باسمک العظیم الاعظم الاعز الأجلّ الاکرم یا الله... یا ارحم الرحمین. اللهم ارزقنی توفیق الطاعة و بعدالمعصیة و صدق النیّة و عرفان الحرمة؛ اللهم انصر الاسلام و اهله و اخذل الکفر واهله.
خدایا دلهای ما را به نور ایمان و قرآن منور بفرما! گناهان ما را ببخش! توبهی ما را بپذیر...